Δείτε μια εξαιρετικά εύκολη εξήγηση τι είναι το Industry 4.0 ή Τέταρτη βιομηχανική επανάσταση;
Βρισκόμαστε στη μέση μιας σημαντικής μεταμόρφωσης σχετικά με τον τρόπο παραγωγής προϊόντων χάρη στην ψηφιοποίηση της κατασκευής. Αυτή η μετάβαση είναι τόσο συναρπαστική που ονομάζεται Industry 4.0 (4η Βιομηχανική επανάσταση) για να αντιπροσωπεύσει την επανάσταση που συνέβη στη μεταποίηση. Από την πρώτη βιομηχανική επανάσταση (μηχανοποίηση μέσω νερού και ατμού) έως τις μαζικές γραμμές παραγωγής και συναρμολόγησης που χρησιμοποιούν ηλεκτρισμό στη δεύτερη, η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση θα πάρει αυτό που ξεκίνησε το τρίτο με την υιοθέτηση υπολογιστών και αυτοματισμού και θα την βελτιώσει με έξυπνο και αυτόνομα συστήματα που τροφοδοτούνται από δεδομένα και μηχανική μάθηση.
Οι αλλαγές είναι τόσο βαθιές που, από την οπτική της ανθρώπινης ιστορίας, δεν υπήρξε ποτέ μια εποχή μεγαλύτερης υπόσχεσης ή δυνητικού κινδύνου. Η ανησυχία μου, ωστόσο, είναι ότι οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων είναι πολύ συχνά παγιδευμένοι σε παραδοσιακές, γραμμικές (και μη-διαταραχές) σκέψεις ή απορροφώνται από άμεσες ανησυχίες για να σκεφτούν στρατηγικά για τις δυνάμεις της διαταραχής και της καινοτομίας που διαμορφώνουν το μέλλον μας.
Προκειμένου να ευδοκιμήσουν, οι ηγέτες των επιχειρήσεων θα πρέπει να εργαστούν ενεργά για να επεκτείνουν τη σκέψη τους μακριά από αυτό που έχει παραδοσιακά γίνει, και να περιλαμβάνουν ιδέες και συστήματα που μπορεί να μην είχαν ληφθεί ποτέ υπόψη. Οι ηγέτες των επιχειρήσεων πρέπει να αρχίσουν να αναρωτιούνται τα πάντα, από το να ξανασκεφτούν τις στρατηγικές και τα επιχειρηματικά τους μοντέλα, μέχρι να ανακαλύψουν τις σωστές επενδύσεις στην εκπαίδευση και ενδεχομένως αποδιοργανωτικές επενδύσεις Ε & Α.
Το μέλλον συμβαίνει γύρω μας. Και πρέπει να ανταποκριθούμε στην πρόκληση να την αντιμετωπίσουμε και να ευδοκιμήσουμε στη νέα βιομηχανική επανάσταση.
Η 4η Βιομηχανική Επανάσταση είναι προ των πυλών και όλος σχεδόν ο πλανήτης προσπαθεί να προλάβει και να αφομοιώσει τις εξελίξεις, προτού οι εξελίξεις τον προλάβουν.
Το πρόβλημα όμως στην χώρα μας είναι θεμελιώδες, καθώς την ίδια στιγμή που οι υπόλοιπες χώρες ετοιμάζουν την βιομηχανία τους για τον ερχομό της νέας εποχής, εμείς προσπαθούμε να φτιάξουμε βιομηχανία. Σύμφωνα με στοιχεία που έχουν παρουσιαστεί κατά καιρούς, στο κατώφλι του Industry 4.0, η Ελλάδα έχει περίπου 30-40% βαθμό ολοκλήρωσης της προηγούμενης 3ης επανάστασης, η οποία ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί.
Αν και η κατάσταση δείχνει δύσκολη, δεν είναι όλα καταδικασμένα, όπως ίσως αφήνει να εννοηθεί η σημερινή κατάσταση.
Προκειμένου να μη χαθεί το τρένο της εξέλιξης, χρειάζονται μερικές βασικές προϋποθέσεις. Η θέληση να μην χάσεις το τρένο και τα εργαλεία για να το προλάβεις.
Όπως είναι φυσικό, η χώρα μας δεν γίνεται να μείνει έξω από αυτή την προσπάθεια και τον τελευταίο καιρό προσπαθεί να εκπαιδεύσει κοινό και επιχειρήσεις για τις αλλαγές που έρχονται και πως αυτές θα υλοποιηθούν.
Τα εργαλεία της επανάστασης
Η θέληση υπάρχει και δεν περιορίζεται σε κυβερνητικό επίπεδο, αλλά έχει «μπολιάσει» και τα θέλω των μεγάλων επιχειρηματιών της χώρας, οι οποίοι έχουν αντιληφθεί πως αν χάσουμε το τρένο, τα προϊόντα των εταιρειών τους δεν θα είναι ανταγωνιστικά και θα χάσουν τη θέση τους στην παγκόσμια αγορά, με ότι αυτό συνεπάγεται.
Ταυτόχρονα, οι σύγχρονες επιχειρήσεις έχουν αντιληφθεί πως δεν αρκεί πια να είσαι από τους πρώτους στο χωριό, αλλά θα πρέπει να βγεις έξω από αυτό, κάτι που δεν μπορεί να γίνει με αξιώσεις όσο η τεχνολογία και οι γραμμές παραγωγής σου βρίσκονται μερικές δεκαετίες πίσω.
Η εξωστρέφεια κερδίζει το στοίχημα του σύγχρονου επιχειρείν και οι Έλληνες επιχειρηματίες (αυτοί τουλάχιστον που βλέπουν τις αλλαγές να έρχονται και προσπαθούν να τις προλάβουν) έχουν καταλάβει πως τα προϊόντα και οι υπηρεσίες τους πρέπει να απευθύνονται σε όλο τον κόσμο, όχι μόνο εντός των συνόρων.
Εκτός από τη θέληση, χρειάζονται και άλλα εργαλεία για να ανέβει κάποιος στο τρένο της εξέλιξης και αυτά δεν είναι άλλα από την τεχνολογία και την εκπαίδευση.
Μέσω της τεχνολογίας, η Ελλάδα έχει την δυνατότητα να «πηδήξει» στάδια εξέλιξης και να μπει στο Industry 4.0 χωρίς να έχει ολοκληρώσει το προηγούμενο στάδιο. Τα σύγχρονα στελέχη έχουν πια την κατάλληλη εκπαίδευση και το όραμα για να καταφέρουν αυτή την αλλαγή, η οποία δεν θα έρθει μεν από τη μια μέρα στην άλλη, αν και οι βάσεις της πρέπει να τεθούν άμεσα.
Το γρήγορο internet, η αυτοματοποίηση, η ανταλλαγή δεδομένων στα συστήματα παραγωγής, το Internet of Things, το Cloud Computing, όλα αυτά δηλαδή που ορίζουν την 4η Βιομηχανική Επανάσταση, είναι εργαλεία που υπάρχουν στην εργαλειοθήκη των ελληνικών επιχειρήσεων, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό. Αν πρέπει κάποιος να απλοποιήσει το τι σημαίνει 4η Βιομηχανική Επανάσταση, το μόνο που χρειάζεται να κάνει είναι να δανειστεί την ορολογία από το αντικείμενο που κρατάμε όλοι στα χέρια μας κάθε σχεδόν στιγμή της ημέρας, Το κινητό τηλέφωνο, ή αλλιώς το smartphone.
Η 4η Βιομηχανική Επανάσταση δεν είναι κάτι άλλο από ένα «έξυπνο εργοστάσιο» το οποίο, στα πρότυπα του smartphone και των έξυπνων σπιτιών, έχει αυτοματοποιημένες διαδικασίες, με υπολογιστές που ελέγχουν σχεδόν τα πάντα και μεταδίδουν δεδομένα ανά πάσα στιγμή.
Τα δεδομένα μεταδίδονται μέσω συστημάτων που έχουν τις προδιαγραφές να τα διαχειριστούν, όπως το 5G για το οποίο γίνονται τόσες αναφορές τα τελευταία χρόνια.
Τέλος, χρειάζονται οι άνθρωποι οι οποίοι θα μελετήσουν αυτά τα δεδομένα και θα έχουν την κατάλληλη εκπαίδευση να τα διαχειριστούν, με την βοήθεια υπολογιστικών συστημάτων φυσικά, και να δώσουν τις κατάλληλες κατευθύνσεις για την παραγωγή.