Περιβαλλοντικός κίνδυνος μπορεί να οριστεί ως η «πραγματική ή πιθανή απειλή δυσμενών επιπτώσεων στους ζωντανούς οργανισμούς και στο περιβάλλον από τα λύματα, τις εκπομπές, τα απόβλητα, την εξάντληση των πόρων κ.λπ., που προκύπτουν από τις δραστηριότητες ενός οργανισμού».
Οι περιβαλλοντικές εκθέσεις, φυσικές, χημικές ή βιολογικές, μπορούν να προκαλέσουν επιβλαβείς αντιδράσεις και μπορεί να επηρεάσουν το έδαφος, το νερό, τον αέρα, τους φυσικούς πόρους ή ολόκληρα τα οικοσυστήματα, καθώς και τα φυτά και τα ζώα, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων και το περιβάλλον όπου ζουν. Με την αυξανόμενη εποπτεία, αυτός ο τύπος κινδύνου συνήθως δεν καλύπτεται από συμβατική προστασία ευθύνης, αλλά τα κενά στην κάλυψη μπορούν να καλυφθούν από καινοτόμα ειδικά προγράμματα που διατίθενται από τους ασφαλιστές. Δεδομένης της αύξησης των περιβαλλοντικών εκθέσεων, η παγκόσμια κοινότητα διαχείρισης κινδύνων και ασφαλειών θα ήταν συνετό να αξιολογήσει εκ νέου την ευαισθητοποίησή και την ευπάθεια του οικοσυστήματος
Νομοθετικό τοπίο
Αυτά τα περιβαλλοντικά ζητήματα υπερβαίνουν τα σύνορα. Είτε προκαλείται άμεσα είτε έμμεσα, η περιβαλλοντική ευθύνη έχει καταστεί διεθνές ζήτημα για εταιρείες με δυνατότητα να επηρεάσουν αρνητικά το περιβάλλον ενώ ασκούν δραστηριότητες σε άλλες χώρες. Πολλές εταιρείες δεν γνωρίζουν καν τους κινδύνους ή την ευθύνη τους για περιστατικά που συμβαίνουν ενώ διεξάγουν επιχειρήσεις πέρα από τα σύνορα ή χιλιάδες μίλια μακριά σε μια άλλη ήπειρο. Περιπλέκοντας περεταίρω αυτό το ζήτημα, οι νομικές και κανονιστικές οδηγίες μπορούν να ποικίλουν καθώς περιλαμβάνουν περίπλοκα νομικά πλαίσια.
Σε μια προσπάθεια καθαρισμού και προστασίας του περιβάλλοντος ενώ διαχειρίζονται το κοινωνικό κόστος, πολλές χώρες βελτιώνουν τώρα το κανονιστικό πλαίσιο για την πρόληψη και την αποκατάσταση περιβαλλοντικών ζημιών. Στο πλαίσιο αυτής της τάσης, τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν αναλάβει το προβάδισμα στη θέσπιση οδηγιών για τον περιορισμό της ευθύνης που προκύπτει από περιστατικά ρύπανσης του περιβάλλοντος. Αυτή η νομοθεσία επηρεάζει κάθε επιχείρηση που δραστηριοποιείται στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη. Η Ευρωπαϊκή Οδηγία Ευθύνης (ELD) και ο Συνολικός Νόμος περί Περιβαλλοντικής Απόκρισης, Αποζημίωσης και Ευθύνης (CERCLA) (γνωστός και ως «Superfund») ανταποκρίνονται άμεσα σε απελευθερώσεις ή απειλούμενες απελευθερώσεις επικίνδυνων ουσιών που ενδέχεται να θέσουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία ή το περιβάλλον. Αυτές οι αποφάσεις δημιουργούν μια κοινή βάση για την οικονομική ευθύνη έναντι των επιχειρήσεων για περιβαλλοντικές απειλές ή ζημίες που προκαλούν. Επιπλέον, οι εμπειρογνώμονες έχουν αποφασίσει ότι η ELD έχει πιο εκτεταμένο αντίκτυπο από το αρχικά αναμενόμενο και πολλές χώρες το έχουν ακολουθήσει, αναπτύσσοντας το δικό τους νομοθετικό πλαίσιο για τη συμμόρφωση και τις συνέπειες για τους παραβάτες.
Η απλή παρακολούθηση των χιλιάδων περιβαλλοντικών νόμων και των επιπτώσεων των αναδυόμενων κανονισμών μπορεί να είναι μια εργασία πλήρους απασχόλησης από μόνη της. Λίγες εταιρείες διαθέτουν την εσωτερική εμπειρία για να το διαχειριστούν.
Οι πιθανές επιχειρηματικές υποχρεώσεις είναι πολλές και περιλαμβάνουν τα ακόλουθα παραδείγματα:
- Βλάβη στη φήμη της επωνυμίας
- Κυρώσεις για παραβίαση
- Ζημιές από ελαττωματικές κατασκευές ή υλικά
- Ζημίες σε περιουσία τρίτου και υλική ευθύνη
- Δαπάνες για τον καθαρισμό των εκπομπών
- Απώλειες επιχειρηματικής διακοπής κατά την απομάκρυνση της μόλυνσης
- Κόστος που σχετίζεται με ασφάλιστρα, δικαστικές διαφορές, έρευνα και συμμόρφωση
- Έξοδα για μέτρα αποκατάστασης
- Ιστορική (προϋπάρχουσα) κάλυψη για προηγούμενα γεγονότα ή επιχειρήσεις
- Επίδειξη χρηματοοικονομικής διασφάλισης για την ικανοποίηση απαιτήσεων κανονισμού σε περίπτωση μόλυνσης: χρηματοοικονομική ασφάλεια, πλήρεις και συμπληρωματικοί μηχανισμοί (π.χ. ομόλογα, εγγύηση), φροντίδα κλεισίματος και μετά το κλείσιμο εγκαταστάσεων επικίνδυνων αποβλήτων και χώρων υγειονομικής ταφής κ.λπ.
Ένα συμβάν μπορεί να δημιουργήσει μια σειρά περιβαλλοντικών εκθέσεων που κυμαίνονται από την ευθύνη για καθαρισμό επιτόπου, πιθανές ζημιές που προκύπτουν από την άμεση ρύπανση του περιβάλλοντος φυσικού οικοτόπου και ακόμη και αξιώσεις για μακροπρόθεσμες ζημιές στο περιβάλλον, όπως βλάβες στο έδαφος, τα υπόγεια ύδατα και επιφανειακά νερά. Όλοι αυτοί οι κίνδυνοι συνήθως δεν προστατεύονται από την παραδοσιακή ασφάλιση και μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντικές οικονομικές απώλειες.
